fertilizer price list शेतकऱ्यांचे आर्थिक गणित पुन्हा एकदा बिघडले आहे. गेल्या काही वर्षांपासून रासायनिक खतांच्या किमतीत सातत्याने वाढ होत असल्याने शेतकऱ्यांचा उत्पादन खर्च मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे. जागतिक बाजारात कच्च्या मालाच्या किमती वाढल्यामुळे खत कंपन्यांनी दरवाढ केली असून, या दरवाढीमुळे शेतकरी हवालदिल झाला आहे.
वाढलेला उत्पादन खर्च: रासायनिक खते हा शेतीच्या उत्पादन खर्चाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. किमती वाढल्यामुळे पेरणी, मशागत आणि इतर मजुरीच्या दरातही वाढ झाली आहे, परिणामी शेतकऱ्यांचा एकूण उत्पादन खर्च वाढला आहे.
नफा घटला: रासायनिक खतांच्या किमतीत सरासरी ७५ टक्क्यांची वाढ झाली आहे, तर उसासारख्या प्रमुख पिकांच्या दरात केवळ २२ टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. महागडी खते वापरूनही शेतीमालाला त्या प्रमाणात भाव मिळत नसल्याने शेतकऱ्यांचा नफा घटत आहे आणि शेतीचे अर्थकारण आतबट्ट्यात जात आहे.
आर्थिक संकट: अतिवृष्टी आणि अवकाळी पावसामुळे अनेक शेतकऱ्यांचे खरीप हंगामात मोठे नुकसान झाले आहे. या नुकसानीतून सावरण्यापूर्वीच रब्बी हंगामाच्या तोंडावर खतांचे दर वाढल्यामुळे शेतकरी नव्या आर्थिक संकटात सापडला आहे.
शासकीय नियंत्रण आणि अपेक्षा
केंद्र सरकारने युरिया वगळता इतर खतांच्या किमतीवरचे निर्बंध हटवल्यामुळे खत कंपन्यांना दरवाढ करणे सोपे झाले आहे. वाढत्या किमतीवर नियंत्रण ठेवण्याची जबाबदारी केंद्र आणि राज्य सरकारची आहे.
सध्याच्या स्थितीत कोणत्याही रासायनिक खताच्या दरात वाढ न करण्याचा निर्णय घेण्यात आला होता, असा दावा केंद्राने केला होता. मात्र निवडणुका संपताच दरवाढ लागू झाली, हा आधार फसवा ठरला.
शेतकऱ्यांची मागणी आहे की, कृषी विभागाने वाढीव दराने होणाऱ्या खत विक्रीवर लक्ष ठेवावे आणि दरवाढीवर नियंत्रण ठेवून शेतकऱ्यांना दिलासा द्यावा. तसेच, महागडी खते वापरूनही दर्जेदार खते मिळतील याची खात्री सरकारने द्यावी.
