Bacchu Kadu : शेतकरी नेते आणि आमदार बच्चू कडू यांनी महाराष्ट्र सरकारच्या सध्याच्या कर्जमाफी धोरणावर तीव्र नाराजी व्यक्त करत, १ जुलै २०२६ रोजी संपूर्ण महाराष्ट्रातील रेल्वे वाहतूक थांबवण्याचा (रेल्वे रोको) कठोर इशारा दिला आहे. ज्या शेतकऱ्यांचे नुकसानीमुळे मोठे हाल झाले आहेत, त्यांनाच कर्जमाफीतून वगळल्यास या योजनेला काही अर्थ राहणार नाही, अशी स्पष्ट भूमिका त्यांनी मांडली आहे.
कर्जमाफीवर बच्चू कडूंची तीव्र टीका
बच्चू कडू यांनी मुख्यमंत्र्यांच्या कर्जमाफीच्या कार्यपद्धतीवर थेट आक्षेप घेतला आहे. त्यांची मुख्य टीका खालील मुद्द्यांवर केंद्रित आहे:
- सर्वाधिक नुकसानग्रस्तांना वगळले: मुख्यमंत्री नेहमी ‘दुष्काळ पडल्याशिवाय कर्जमाफी देत नाही’ असे म्हणायचे. मात्र, ज्यावर्षी सर्वात मोठा दुष्काळ पडला आणि शेतकऱ्यांचे पीक पूर्णपणे वाहून गेले, त्याच वर्षातील ‘चालू कर्ज’ (जे मार्च ते जून २०२६ या दरम्यान थकीत होणार आहे) माफ केले जात नाहीये.
- कर्जमाफीचा दावा पोकळ: सरकार देशातील सर्वात मोठी कर्जमाफी करत असल्याचा दावा करत असले तरी, ज्या शेतकऱ्यांचे सर्वाधिक नुकसान झाले आहे, त्यांना वगळणे म्हणजे कर्जमाफीच्या उद्देशाला हरताळ फासण्यासारखे आहे, असे त्यांचे मत आहे.
बँका आणि शेतकऱ्यांसमोरील मोठे संकट
कर्जमाफीच्या धोरणातील विसंगतीमुळे जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी (DCC) बँका आणि शेतकरी दोघेही मोठ्या संकटात सापडले आहेत.
- बँकांचे आर्थिक अडथळे: सरकारने एका बाजूला कर्ज वसुलीला एक वर्षाची स्थगिती दिली, पण दुसरीकडे हेच कर्ज कर्जमाफीत समाविष्ट केले नाही. यामुळे बँकांना पैसे मिळत नाहीत. परिणामी, बँकांना कर्जमाफीची रक्कम (उदा. ७०० कोटी रुपये) वेळेवर मिळाली नाही, तर जून-जुलै महिन्यात नवीन पीक कर्ज वाटायचे कसे, हा मोठा प्रश्न आहे.
- पेरणीचा गंभीर प्रश्न: जर शेतकऱ्यांना वेळेवर नवीन पीक कर्ज मिळाले नाही, तर ते पेरणी करू शकणार नाहीत आणि पुन्हा मोठ्या आर्थिक संकटात सापडतील.
- मागील थकबाकीचा गोंधळ: ‘महात्मा फुले’ आणि ‘छत्रपती शिवाजी महाराज’ कर्जमाफीतील पात्र शेतकऱ्यांचे पैसेही अजून थकलेले आहेत. यामुळे जुने कर्ज थकल्याने नवीन कर्ज मिळण्यात अडथळे येत आहेत आणि ग्रामीण भागात मोठा गोंधळ निर्माण झाला आहे.
१ जुलैचा थेट इशारा
या संपूर्ण गंभीर परिस्थितीवर बच्चू कडू यांनी मुख्यमंत्री (एकनाथ शिंदे) आणि दोन्ही उपमुख्यमंत्र्यांनी (अजित पवार आणि देवेंद्र फडणवीस) तातडीने लक्ष देण्याची मागणी केली आहे.
जर सरकारने शेतकऱ्यांच्या हितासाठी ‘चालू कर्ज’ माफ केले नाही, तर १ जुलै २०२६ रोजी संपूर्ण महाराष्ट्र बंद राहील आणि रेल्वेच्या रुळांवर एकही चाक धावणार नाही, असा अत्यंत कठोर इशारा त्यांनी दिला आहे.
या आंदोलनाची तयारी म्हणून त्यांनी नागपूर परिसरात रेल्वे रोखण्याच्या जागेची पाहणी केल्याचेही सांगितले. मूळ शेती प्रश्नांवरून लक्ष विचलित करण्यासाठी होणाऱ्या राजकारणाला त्यांनी ठाम विरोध दर्शवला आहे.
शेतकऱ्यांचे चालू कर्ज माफ होणार का? आणि १ जुलैचा रेल्वे रोको टळणार का? याकडे आता संपूर्ण महाराष्ट्राचे लक्ष लागले आहे.
