Bandkam Kamgar Yojana : महाराष्ट्र राज्य सरकारने बांधकाम कामगारांच्या हितासाठी एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि दिलासादायक निर्णय घेतला आहे. नोंदणीकृत बांधकाम कामगारांना आता पेन्शन देण्याची मोठी घोषणा शासनाने केली आहे. यासंबंधीचा नवीन शासन निर्णय (जीआर) १९ जून २०२५ रोजी जाहीर करण्यात आला आहे, ज्यामुळे हजारो कामगारांना त्यांच्या उतारवयात आर्थिक आधार मिळणार आहे.
बांधकाम कामगार पेन्शन योजनेचा तपशील आणि लाभ : Bandkam Kamgar Yojana
ही योजना विशेषतः बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांना त्यांच्या वयाच्या ६० वर्षांनंतर नियमित उत्पन्न मिळवून देण्यासाठी तयार करण्यात आली आहे.
घटक योजनेची तरतूद पात्रता निकष ६० वर्षे पूर्ण झालेले नोंदणीकृत बांधकाम कामगार (पती-पत्नी दोघेही पात्र). पेन्शनची रक्कम प्रति व्यक्ती (कामगार किंवा त्याची पत्नी) दरमहा ₹१२,००० पर्यंत. कौटुंबिक लाभ पती-पत्नी दोघेही पात्र असल्यास, एकत्रित लाभ ₹२४,००० प्रति महिना. किमान नोंदणी ₹१२,०००/- चा लाभ घेण्यासाठी मंडळाकडे किमान १० वर्षे नोंदणी पूर्ण केलेली असणे आवश्यक.
नोंदणी कालावधीनुसार पेन्शनची रक्कम :
बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे तुम्ही किती वर्षे सक्रिय नोंदणी केलेली आहे, यावर तुम्हाला मिळणाऱ्या पेन्शनची रक्कम अवलंबून असेल.
नोंदणीचा कालावधी मिळणारी मासिक पेन्शन (प्रति व्यक्ती) १० वर्षे पूर्ण ₹६,००० १५ वर्षे पूर्ण ₹९,००० २० वर्षे पूर्ण ₹१२,०००
उदाहरणार्थ: जर एखाद्या कामगाराने मंडळाकडे २० वर्षे नोंदणी पूर्ण केली असेल आणि त्याची पत्नीही पात्र असेल (किमान १० वर्षे नोंदणी), तर दोघांना एकत्रित (₹१२,००० + ₹६,०००) = ₹१८,००० इतकी पेन्शन मिळू शकते.
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक पात्रता व कागदपत्रे :
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कामगारांनी सर्वप्रथम बांधकाम विभागातर्फे चालवल्या जाणाऱ्या कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे नोंदणीकृत असणे अनिवार्य आहे.
आवश्यक पात्रता:
कामगाराचे वय ६० वर्षे पूर्ण झालेले असावे.
त्याची कामगार मंडळाकडे विशिष्ट कालावधीसाठी (पेन्शनच्या प्रमाणानुसार) सक्रिय नोंदणी असावी.
अर्ज करताना लागणारी महत्त्वाची कागदपत्रे:
आधार कार्ड (O Aadhaar Card)
पॅन कार्ड (O PAN Card)
बँक पासबुकची झेरॉक्स (Bank Account Details/Passbook Xerox)
मोबाईल नंबर (Mobile Number)
नोंदणीकृत बांधकाम कामगार ओळखपत्र (Registered Labour ID Card)
वयाचा पुरावा (जन्म दाखला किंवा शाळा सोडल्याचा दाखला).
पत्नीसाठी आवश्यक कागदपत्रे (पेन्शनसाठी अर्ज करत असल्यास).
पेन्शन योजनेसाठी अर्ज प्रक्रिया :
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुम्हाला पुढील प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल:
मंडळाकडे नोंदणी: सर्वप्रथम महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे (MBOCCWWB) तुमची सक्रिय नोंदणी असल्याची खात्री करा.
अर्ज सादर करणे: ६० वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर, तुम्हाला पेन्शन मिळवण्यासाठी मंडळाकडे विहित नमुन्यात अर्ज सादर करावा लागेल.
कागदपत्रे जोडणे: अर्जासोबत वरील सर्व आवश्यक कागदपत्रे जोडून ते कार्यालयात जमा करा.
पेन्शनची सुरुवात: तुमचा अर्ज मंजूर झाल्यानंतर आणि ६० वर्षे पूर्ण झाले असल्यास, तुम्हाला लगेचच ही पेन्शन योजना सुरू होईल.
हा निर्णय बांधकाम कामगारांच्या आयुष्यात मोठा बदल घडवणारा असून, त्यांना उतारवयात सन्मानाने जगण्याची संधी देईल. Bandkam Kamgar Yojana